Weryfikacja łańcuchów dostaw jest kluczowym elementem właściwego wdrożenia przepisów rozporządzenia EUDR.
Z perspektywy EUDR istotne jest pozyskanie wiarygodnych informacji dotyczących m.in. pozyskiwanych produktów tj. gdzie były one uprawiane, pozyskane lub wyhodowane (wraz ze wskazaniem kraju pochodzenia i geolokalizacji wszystkich działek, na których wyprodukowano towary).
Spółka jest objęta obowiązkami wynikającymi z rozporządzenia EUDR. Ze względu na swoją rolę, Spółka spełnia definicję podmiotu (operatora), czyli podmiotu który w ramach działalności handlowej wprowadza odnośne produkty do obrotu lub je wywozi. Z związku z tymi działaniami, Spółka jest obowiązana przeprowadzić analizę ryzyka pod kątem potencjalnego naruszenia przepisów EUDR w związku z wprowadzaniem odnośnych produktów na rynek UE. Analiza ta powinna obejmować weryfikację czy:
Po dokonaniu wspomnianej analizy, w związku z wprowadzenie produktów do obrotu, operator będzie zobowiązany złożyć oświadczenie o dołożeniu należytej staranności potwierdzające status towarów i ich legalności. W przypadku braku spełnienia przez produkty wskazanych wymogów odnośne produkty nie mogą zostać wprowadzone na rynek UE. W przypadku braku wypełnienia należytej staranności i wprowadzenia do UE produktów niezgodnych z EUDR, podmiot, który wprowadził takie produkty do obrotu może zostać ukarany:
Spółka jest objęta obowiązkami wynikającymi z rozporządzenia EUDR. Ze względu na swoją rolę, Spółka spełnia definicję "podmiotu handlowego" czyli każdej osoby w łańcuchu dostaw, która udostępnia odnośnie produkty na rynku (a nie podmiotu, który wprowadza do obrotu wskazane produkty).
To w jakim zakresie Spółka jest objęta regulacjami EUDR zależy od tego czy tylko kupuje w UE/Polsce produkty, które następnie wykorzystuje do produkcji towarów nieobjętych EUDR, czy kupuje i następnie odsprzedaje produkty objęte EUDR. W przypadku kupna produktów objętych EUDR, które następnie są wykorzystywane do produkcji produktów nieobjętych EUDR, obowiązki Spółki są ograniczone. W takiej sytuacji, przede wszystkim, Spółka nie będzie obowiązana do przeprowadzenia analizy ryzyka w zakresie kupowanych produktów (taka analiza powinna być przeprowadzona przez ich dostawcę).
W przypadku zaś kupna i odsprzedaży produktów objętych EUDR, Spółka będzie objęta przepisami EUDR w szerszym zakresie i może być obowiązana do przeprowadzenia analizy należytej staranności w zakresie zgodności odnośnych produktów z regulacjami EUDR, tj. weryfikacji czy:
W przypadku braku wypełnienia należytej staranności i handlem w UE produktami niezgodnymi z EUDR, podmiot, który obraca takimi produktami może zostać ukarany:
W związku z powyższym, Spółka powinna zweryfikować swoją rolę w łańcuchu dostaw (czy tylko kupuje towary objęte EUDR, czy także je odsprzedaje) oraz produkty (i dostawców) pod kątem wymogów EUDR.
Spółka jest objęta obowiązkami wynikającymi z rozporządzenia EUDR. Ze względu na swoją rolę, w zależności od roli Spółki w łańcuchu dostaw Spółka może spełniać definicję podmiotu (operatora), czyli podmiotu który w ramach działalności handlowej wprowadza odnośne produkty do obrotu lub je wywozi, albo definicję "podmiotu handlowego" czyli każdej osoby w łańcuchu dostaw, która udostępnia odnośnie produkty na rynku (a nie podmiotu, który wprowadza do obrotu wskazane produkty). Obowiązki w zakresie EUDR zależą od roli Spółki w łańcuchu dostaw.
W przypadku działania jako operator Spółka będzie obowiązana przeprowadzić analizę ryzyka pod kątem potencjalnego naruszenia przepisów EUDR w związku z wprowadzaniem odnośnych produktów na rynek UE. Analiza ta powinna obejmować weryfikację czy:
Po dokonaniu wspomnianej analizy, w związku z wprowadzenie produktów do obrotu, operator będzie zobowiązany złożyć oświadczenie o dołożeniu należytej staranności potwierdzające status towarów i ich legalności. W przypadku braku spełnienia przez produkty wskazanych wymogów odnośne produkty nie mogą zostać wprowadzone na rynek UE.
W przypadku działania jako podmiot handlowy, to w jakim zakresie Spółka jest objęta regulacjami EUDR zależy od tego czy tylko kupuje w UE/Polsce produkty, które następnie wykorzystuje do produkcji towarów nieobjętych EUDR, czy kupuje i następnie odsprzedaje produkty objęte EUDR.
W przypadku kupna produktów objętych EUDR, które następnie są wykorzystywane do produkcji produktów nieobjętych EUDR, obowiązki Spółki są ograniczone. W takiej sytuacji, przede wszystkim, Spółka nie będzie obowiązana do przeprowadzenia analizy ryzyka w zakresie kupowanych produktów (taka analiza powinna być przeprowadzona przez ich dostawcę).
W przypadku zaś kupna i odsprzedaży produktów objętych EUDR, Spółka będzie objęta przepisami EUDR w szerszym zakresie i może być obowiązana do przeprowadzenia analizy należytej staranności w zakresie zgodności odnośnych produktów z regulacjami EUDR.
W wskazanych wyżej sytuacjach, w przypadku braku wypełnienia należytej staranności i wprowadzenia do UE produktów niezgodnych z EUDR, podmiot, który wprowadził takie produkty do obrotu może zostać ukarany:
Tym samym, niezbędne jest przeanalizowanie roli Spółki w łańcuchu dostaw oraz towarów (i kontrahentów) czy spełniają wymogi EUDR.
Ilość pozycji, towarów importowanych w kwartale nie wpływa na objęcie lub nie obowiązkami CBAM. Wyłączenia spod mechanizmu dotyczą m.in. Importu:
Pozyskiwanie informacji na temat wartości rzeczywistych emisji dla dostaw realizowanych po 1 lipca 2024 r. jest kluczowym obowiązkiem stawianym przez regulacje CBAM. Co do zasady, w kontekście tego wymogu nie obowiązują dodatkowe wyłączenia. Jakkolwiek weryfikacja, np. przez akredytowanego weryfikatora, nie jest wymagana w okresie przejściowym warto przyjrzeć się kompletności oraz spójności danych otrzymywanych od dostawców (producentów).
Zespół EY prowadzi dedykowane warsztaty online w temacie obowiązków CBAM w okresie właściwym oraz przejściowym z uwzględnieniem obowiązków związanych z gromadzeniem danych i raportowaniem. Przed warsztatami przewidujemy sesję (1h) na zebranie pytań i sugestii od Spółki wedle której przygotowujemy dedykowany warsztat i prezentację, która po warsztacie będzie udostępniona Spółce.
Efektywne i poprawne raportowanie w ramach CBAM może wymagać m.in. dodatkowego zaprojektowania procesów, np. poprzez stworzenie procedury CBAM obowiązującej w organizacji. EY wspiera w opracowaniu takiego dokumentu, który obejmuje wskazanie osób odpowiedzialnych za zbieranie danych oraz przygotowanie metod:
Status upoważnionego zgłaszającego będzie niezbędny, aby mieć możliwość importowania towarów CBAM po 1 stycznia 2026 r. W ramach EY wspieramy klientów w procesie przygotowania i złożenia wniosku o przyznanie statusu.
Uzyskanie informacji wymaganych przez przepisy wymaga kontaktów z dostawcami (producentami) towarów. EY wspiera klientów w przygotowaniu odpowiedniej komunikacji, jak również weryfikujemy kompletność i spójność otrzymanych informacji.
Zespół EY zajmuje się przygotowaniem sprawozdania CBAM w Rejestrze przejściowym CBAM i złożeniem go w imieniu klienta. Prace wykonywane są na podstawie danych otrzymanych od dostawców i przekazanych EY. Zakres naszego wsparcia compliance może być dowolnie konfigurowany w zależności od potrzeb klienta.
CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) to mechanizm mający na celu przeciwdziałanie ucieczce emisji i wspieranie globalnych działań na rzecz klimatu poprzez nałożenie opłat na emisje związane z importem towarów do UE. Jeśli spółka importuje lub planuje importować towary objęte CBAM spoza UE, spoczywają na niej obowiązki, które do końca 2025 r. mają charakter sprawozdawczy.
Zgodnie z przesłanymi odpowiedziami, co do zasady, Państwa przedsiębiorstwo nie jest objęte obowiązkami CBAM. Warto przy tym stale monitorować prowadzone importy, jeżeli takie występują, pod kątem możliwości objęcia mechanizmem. Już przesyłka przekraczająca 150 EUR może przełożyć się na objęcie regulacjami CBAM. Więcej szczegółów na temat mechanizmu CBAM znajdą Państwo na naszej stronie: Mechanizm CBAM – co to jest? | EY - Polska
CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) to mechanizm mający na celu przeciwdziałanie ucieczce emisji i wspieranie globalnych działań na rzecz klimatu poprzez nałożenie opłat na emisje związane z importem towarów do UE. Jeśli spółka importuje lub planuje importować towary objęte CBAM spoza UE, spoczywają na niej obowiązki, które do końca 2025 r. mają charakter sprawozdawczy.
Od 1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r. obowiązują przepisy przejściowe, w ramach których importerzy nie ponoszą kosztów finansowych związanych z mechanizmem. Zamiast tego zobowiązani są do składania kwartalnych raportów na temat importowanych wyrobów i wbudowanych emisji, wyszczególniając dane dotyczące emisji bezpośrednich i pośrednich, jak również wskazując, czy w kraju trzecim – w którym wyprodukowano towar – została poniesiona opłata dotycząca emisji (tzw. carbon price).
To, ile towarów importujemy, w zasadzie nie ma znaczenia. Takie same obowiązki sprawozdawcze stosują się do dwóch towarów importowanych w kwartale, jak i do tysiąca. Zasadniczo znaczenie ma wartość przesyłki, ponieważ z mechanizmu wyłączone są przesyłki zawierające towary objęte CBAM, jeśli ich wartość (per przesyłka) nie przekroczy 150 EUR.
Pozyskiwanie informacji o wartościach rzeczywistych jest kluczowe dla prawidłowego wypełniania obowiązków sprawozdawczych, w szczególności w odniesieniu do dostaw realizowanych po 1 lipca 2024 r. Sprawozdania kwartalne, zaczynając od dotyczącego III kw. 2024 r., powinny obowiązkowo zawierać dane rzeczywiste emisji wbudowanych. Weryfikacja tych danych nie jest obligatoryjna, natomiast warto przyjrzeć się wartościom, czy np. znacznie nie odbiegają od poziomu wartości domyślnych – istotnie niższe emisje rzeczywiste mogą wzbudzać podejrzenia co do ich rzetelności. Co więcej, nawet posiadając informacje o emisjach rzeczywistych, rekomendowana jest weryfikacja, czy pozostałe dane są poprawne i kompletne, np. poprawne wskazanie źródła energii elektrycznej, określenie metodyki kalkulacji emisji itp.
Niezależnie od powyższego, w myśl niedawnego Rozporządzenia dotyczącego nadawania statusu upoważnionego zgłaszającego, zalecane jest niezwłoczne podjęcie działań w celu uzyskania tego statusu. Jest to kluczowe dla firm planujących import towarów CBAM od 1 stycznia 2026 r. Wnioski o status można składać od 31 grudnia 2024 r. w Rejestrze CBAM, a sam proces ma trwać do 6 miesięcy. W Polsce około 10 tys. podmiotów będzie ubiegać się o ten status, co kreuje ryzyko dużych opóźnień. Nie warto zwlekać – takie opóźnienie będzie oznaczało brak możliwości dokonania importu. Należy działać teraz, aby płynnie wejść w nowy okres regulacyjny.
CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) to mechanizm mający na celu przeciwdziałanie ucieczce emisji i wspieranie globalnych działań na rzecz klimatu poprzez nałożenie opłat na emisje związane z importem towarów do UE. Jeśli spółka importuje lub planuje importować towary objęte CBAM spoza UE, spoczywają na niej obowiązki, które do końca 2025 r. mają charakter sprawozdawczy.
Od 1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r. obowiązują przepisy przejściowe, w ramach których importerzy nie ponoszą kosztów finansowych związanych z mechanizmem. Zamiast tego zobowiązani są do składania kwartalnych raportów na temat importowanych wyrobów i wbudowanych emisji, wyszczególniając dane dotyczące emisji bezpośrednich i pośrednich, jak również wskazując, czy w kraju trzecim – w którym wyprodukowano towar – została poniesiona opłata dotycząca emisji (tzw. carbon price).
To, ile towarów importujemy, w zasadzie nie ma znaczenia. Takie same obowiązki sprawozdawcze stosują się do dwóch towarów importowanych w kwartale, jak i do tysiąca. Zasadniczo znaczenie ma wartość przesyłki, ponieważ z mechanizmu wyłączone są przesyłki zawierające towary objęte CBAM, jeśli ich wartość (per przesyłka) nie przekroczy 150 EUR.
Pozyskiwanie informacji o wartościach rzeczywistych jest kluczowe dla prawidłowego wypełniania obowiązków sprawozdawczych, w szczególności w odniesieniu do dostaw realizowanych po 1 lipca 2024 r. Sprawozdania kwartalne, zaczynając od dotyczącego III kw. 2024 r., powinny obowiązkowo zawierać dane rzeczywiste emisji wbudowanych. Weryfikacja tych danych nie jest obligatoryjna, natomiast niezbędne jest posiadanie i raportowanie tych wartości.
Złożenie niekompletnego lub niepoprawnego sprawozdania kwartalnego, w szczególności, jeżeli zdarzy się kilkukrotnie bez potwierdzenia zachowania należytej staranności w zakresie pozyskiwania informacji, może skutkować sankcjami. Kary mogą mieć charakter pieniężny i wynosić od 10 do 50 EUR za każdą tonę niezaraportowanej emisji.
Co więcej, naruszając wielokrotnie przepisy CBAM, importer może nie uzyskać statusu upoważnionego zgłaszającego, który będzie niezbędny do realizowania importów towarów CBAM po 1 stycznia 2026 r. Zerwanie łańcuchów dostaw może być bardziej dotkliwe niż wskazane wyżej kary pieniężne.
Niezależnie od powyższego, nawiązując do ww. statusu upoważnionego zgłaszającego, zalecane jest niezwłoczne podjęcie działań w celu uzyskania tego statusu. Jest to kluczowe dla firm planujących import towarów CBAM od 1 stycznia 2026 r. Wnioski o status można składać od 31 grudnia 2024 r. w Rejestrze CBAM, a sam proces ma trwać do 6 miesięcy. W Polsce około 10 tys. podmiotów będzie ubiegać się o ten status, co kreuje ryzyko dużych opóźnień. Nie warto zwlekać – takie opóźnienie będzie oznaczało brak możliwości dokonania importu. Należy działać teraz, aby płynnie wejść w nowy okres regulacyjny.
Podmiot wprowadzający produkty w opakowaniach podlega obowiązkowi wpisu do rejestru BDO. Za wprowadzającego produkty w opakowaniach rozumie się przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu produktów w opakowaniach, w szczególności:
Przez import produktów w opakowaniach lub opakowań - rozumie się przez to przywóz produktów w opakowaniach lub opakowań na terytorium kraju z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej w celu wykorzystania lub wprowadzenia do obrotu.
Przez eksport produktów w opakowaniach lub opakowań - rozumie się przez to wywóz produktów w opakowaniach lub opakowań z terytorium kraju na terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej.
Powyższa analiza została sporządzona w oparciu o aktualne regulacja prawne, naszą praktykę oraz w oparciu o wprowadzone przez użytkownika dane. Wyniki przeprowadzonej analizy należy traktować z odpowiednią ostrożnością i traktować je poglądowo. W szczególności, przedstawione wyniki nie są wiążące dla organów publicznych.